Konstantin Buteyko
Konstantin Buteyko werd geboren op 27 januari 1923, in Ivanitsa, een klein dorpje ongeveer 150 kilometer van Kiev (Oekraïne). Hoewel hij lange tijd in Rusland gewerkt heeft, was hij officieel dus geen Rus, maar een Oekraïner.
Buteyko heeft tijdens de tweede wereldoorlog in het Russische leger gevochten.
Medicijnenstudie
In 1946 ging Buteyko medicijnen studeren in Moskou, bij het Eerste Medische Instituut (dat heet nu de Medische Academie van Moskou). Hij studeerde bij professor Evgenity Tareiev.
Al tijdens zijn studie raakte Buteyko steeds meer geïnteresseerd in de ademhaling. Zo vroeg hij zich af waarom mensen die diep ademen (zoals bij het luisteren naar de longen met een stethoscoop) soms flauwvallen. Het gangbare antwoord ("zuurstofvergiftiging van de hersenen") kon hem maar matig bekoren. Er moest iets anders aan de hand zijn, dacht hij.
Extreem hoge bloeddruk
In 1952 studeerde Buteyko Cum Laude af, en begon te werken als arts in een ziekenhuis in Moskou. Hij werd echter al snel behoorlijk ziek: hij ontwikkelde een extreem hoge bloeddruk.
In die tijd ware de medicijnen nog niet zo goed, en de hoge bloeddruk bedreigde zijn nieren. De artsen vertelden hem dat het waarschijnlijk was dat hij met een paar jaar zou overlijden. Buteyko was ontzet.
Dinsdag 7 oktober 1952
Buteyko noemt zelf 7 oktober 1952 als de dag van zijn ontdekking. Hij had die dag dienst in het ziekenhuis. Er werd een zwaar zieke patiënt op binnengebracht, en Buteyko hoorde hem van een afstand al zwaar ademen.
Bij de diagnose bleek dat deze patiënt een extreem hoge bloeddruk had, net als hijzelf. Buteyko dacht er over na en kreeg opeens een ingeving: misschien was het geen toeval, maar hadden die hoge bloeddruk en die zware ademhaling iets met elkaar te maken? En als dat zo was, was er dan een oorzakelijk verband? En zo ja, welke?
Later op de dag zat Buteyko op zijn kantoor. Hij merkte dat hij zelf ook een behoorlijk stevige ademhaling had. Hij nam zijn bloeddruk op ("veel te hoog"), en probeerde een tijdje rustiger te ademen. Daarna nam hij weer zijn bloeddruk op, en die was iets gedaald.
Eureka!
Blijkbaar reageert de bloeddruk op de ademhaling.
En daar is het allemaal begonnen. Buteyko ging in het ziekenhuis steeds vaker werken met mensen die hij zwaar hoorde ademen, en keek dan wat er gebeurde als ze probeerden wat rustiger te ademen. Hij merkte dat astmapatiënten zo bijvoorbeeld een astma-aanval konden stoppen.
Onderzoek
Vanaf 1958 gaf Buteyko leiding aan een laboratorium waar hij het verband tussen ademhaling en gezondheid gedegen kon onderzoeken.
Klik hier voor meer informatie over zijn laboratorium
Dankzij dat onderzoek kon hij steeds beter begrijpen wat een zware ademhaling (chronische hyperventilatie) te weeg brengt in het lichaam.
Gelukkig leerde hij ook steeds beter wat je er aan kan doen. En zo kwam stap voor stap de Buteyko Methode tot stand. De Buteyko Methode werd in Rusland in 1985 officieel erkend door het Ministerie van Volksgezondheid. Daarna werd het is een groot aantal ziekenhuizen gebruikt.
Buteyko in het westen
In 1990, na de val van het ijzeren gordijn, is de Buteyko Methode naar het westen geëxporteerd. Een Russische Buteyko Therapeut (Alexander Stalmatski) ging, met Buteyko's steun, werken in Australië.
Vanuit Australië volgde daarna stap voor stap de gehele wereld. Buteyko heeft daarbij nog een stimulerende rol kunnen spelen. Zo was hij in 2000 eregast op een Buteyko conferentie in Nieuw Zeeland (zie foto).
Konstantin Buteyko is in 2013 overleden, en ligt in zijn geliefde Oekraïne begraven.